Yazılım nedir dediğimizde; teknoloji ile ilgilenen hemen herkesin bir parça bilgisi olduğu yazılım kavramı, gündelik yaşantımızda hayatımızı kolaylaştıran pek çok cihazın çalışmasını ve verilen komutların yerine getirilmesini; basit bir tanım ile uygulama ya da sistemlerin çalışmasını sağlayan özdür. Yazılım, bir ürünün en önemli ve değerli elementlerinden birisidir.
Açık kaynak kodu ile oluşturulan yazılımlarda, yazılımın kaynak kodu başkaları tarafından görülebilir, değiştirilebilir ve kullanılabilir. Kullandığınız bir ürünün yazılımı açık kaynak kodlu ise, bu kodu kendiniz analiz edebilir ve ne kadar güvenli olduğunu test edebilirsiniz. Bununla birlikte, bu kodun üzerinde çalışarak değiştirebilir, geliştirebilir ve yeni yazılım ortaya çıkarabilirsiniz.
Peki bir ürünün en önemli ve en değerli parçasının parasal bir karşılık olmadan başkaları ile paylaşma motivasyonu ne olabilir?
21. yüzyılın en önemli ekonomik konseptlerinden biri de paylaşım ekonomisidir. Sürdürülemez tüketim anlayışı nedeni ile dünyanın sahip olduğu kaynaklar hızla tükenmektedir. Süreğen üretim yerine var olanın paylaşılması kaynak israfını düşürmekte ve verimliliği artırmaktadır. Paylaşım ekonomisi ekonomik motivasyonların yanında; saydamlık, karbon ayak izinin azaltılması, sosyo-ekonomik sınıflar arasında adaletin sağlanması, merkezileştirme ve sürdürülebilir tüketime katkı gibi toplumsal ve çevresel motivasyonlar ile de desteklenmektedir. Bu anlayış ile bireyselciliğe karşı topluluğun iyiliğini merkeze alır.
Tesla, elektrikli otomobil alanında aldığı patentleri 2014 yılında herkese açtı ve bu patentleri iyi niyetle kullanan hiç kimseye dava açmayacağını açıkladı. O dönemde Tesla elektrikli otomobil alanında lider konumdaydı. Çünkü bu alanda rekabet edebileceği kimse yoktu ve bu durum pazarın gelişmesini engelliyor, şirketin toplam karlılığını etkiliyordu. 2009 yılında tüm dünya ile buluşan Bitcoin de açık kaynak koduna sahiptir. O dönemde Bitcoin tek başına idi ve neredeyse hiçbir parasal değeri yoktu. 2020 yılına geldiğimizde ise Bitcoin’in yazılımını kullanarak binlerce yeni kripto para oluşturulmuş durumda. Diğer kripto paraların değeri, Bitcoin’den çok aşağıda da olsa bu durum sektörün genel değerinde ve ağ yoğunluğunda önemli bir artışa neden olmuştur.
Açık kaynak kodunun paylaşılmasının ilk bakışta ekonomik zarar verdiği, karlılığı düşürdüğü düşünülebilir. Ancak büyük resme baktığımız zaman o koddan üretilen yeni ürünlerle birlikte endüstri genel ölçüde gelişeceği için, kullanıcı tabanı genişleyecek ve bunun sonucunda rekabet, kullanıcılar, işletme ve benzeri tüm paydaşlar kazanacaktır.