Bitcoin Nedir? Nasıl Ortaya Çıktı?
31 Ekim 2008 yılında cyherpunk grubuna bir e-posta gönderildi. Satoshi Nakamoto adlı bir kullanıcının gönderdiği bu e-postaya tamamen akademik bir formatta yazılmış makale ekliydi. Makalenin içeriğinde yeni bir dijital para birimi ve aracı bir kuruluş olmadan, eşler arası ödeme sistemini hayata geçiren konsensüs ağından bahsediyordu. Dijital bir para birimi yeni bir düşünce değildi, yıllar içerisinde pek çok iyi niyetli proje geliştirilmiş fakat uzun dönemde başarıya ulaşan bir sistem gelişmemişti. Kriptografi ile şifrelenen, transfer, saklama ve çifte harcama gibi daha önceki dijital paraların karşılaştığı sorunlara karşı çözümlerin detaylı olarak açıklandığı Bitcoin, geleneksel finansal sistemden oldukça farklı bir program öneriyordu. Bitcoin’in başardığı eşten eşe hızlı ve düşük maliyetli para transferleri işlemi, geleneksel finansal sistemlere göre bir devrim niteliğindedir. Bitcoin’in başarılı olmasında en önemli faktörlerden birisi de zamanlamasıydı.
2008 senesinde ABD’de konut sektöründe fiyatların aşırı yükselmesi ve geri ödenemeyen kredilerin artması sonucu başlayan Küresel Finans Krizinin etkileri tüm dünya tarafından hissedildi, birçok kurum iflas etti. Binlerce çalışan işsiz kaldı, kriz döneminde en dikkat çekici söylemlerden birisi de “too big fail” yani “ batamayacak kadar büyük” oldu. Bu ifade ile büyüklükleri ve bağlantıları sebebi ile faaliyetlerini durdurmasının içinde bulundukları ekonomi ve büyük finansal kuruluşlar için kullanılmıştı. Parasal genişleme politikaları doğrultusunda bir süre ayakta tutulan devasa finansal kuruluşların batması demek, iş bağlantılarının olduğu pek çok kuruluşun da faaliyetine devam edememesi ve gün sonunda ekonominin domino taşları gibi birbiri ardına devrilmesi anlamına gelmekteydi. Bu büyük resme farklı bir bakış açısından da bakılabilirdi; “eğer bir kuruluş batmak için çok büyükse, var olmak için büyük demektir”. Kamu otoritelerinin alım gücü ve rafı düşen halkın çıkarlarını korumak yerine astronomik CEO maaşlarını koruması sonucunda kişilerin sisteme olan inancı sarsılmıştır.
Bir e-posta ile Dünya Değişebilir mi?
O tarihte bu makale bazı kişiler tarafından eleştirildi, bazı kişiler tarafından ise desteklendi. Bu sisteme inanan Hal Finney, Satoshi Nakamoto ile birlikte çalışarak sistemin gelişmesine katkıda bulundu ve eşten eşe ilk bitcoin transferi bu ikilinin arasında gerçekleşti. Laszlo Hanyecz isimli bir kişi 22 Mayıs 2010’da iki adet orta boy pizza için 10 bin bitcoin ödeyerek bitcoin ile yapılan ilk alışverişi gerçekleştirdi. Bitcoinin dayandığı açık kaynak kodu ile binlerce yeni dijital para birimi geliştirildi ve toplamda milyarca doları bulunan bir ekonomi geliştirildi.
Geçen 10 yılın ardından hala en değerli ve en popüler kripto para olan Bitcoin ve bu sistemin yaratıcısı Satoshi Nakamoto ise hala bir gizemdir. Bu ismin ardındaki kişi veya kişiler öne çıkıp dünyayı değiştiren bu sistemi sahiplenmedi, 2011 yılında yayınladığı bir mesaj ile projeden çekildiğini açıkladı ve o günden sonra kendisine ulaşılamadı. Sahibi ya da merkezi olmayan bu sistem, algoritması ve ona inanan insanlar sayesinde ayakta kalmaya devam etmektedir. Her geçen gün ile bu fikrin üzerine yeni fikirler eklenerek büyümeye ve gelişmeye devam etmekte.